تأثیر دو نوع قطره آهن بر میزان جذب اتمیک، تغییر رنگ و ساختار مینای دندان های شیری

زمینه و هدف: تغییر رنگ سیاه دندان های کودکان به دنبال مصرف ترکیبات آهن همواره مورد نگرانی والدین بوده است. هنوز مکانیسم دقیقی برای نقش آهن در ایجاد تغییر رنگ ارائه نشده است. در این مطالعه به بررسی اثر دو نوع قطره آهن (خوارزمی-ایران و fer-in-sol- usa) بر تغییرات رنگ، میزان جذب اتمیک و تغییرات ساختار مینای دندان های شیری، پرداخته شد.روش بررسی: در این مطالعه آزمایشگاهی تعداد 93 عدد دندان شیری قدامی سالم و در محدوده رنگ طبیعی، به 5 گروه تقسیم شدند. در دو گروه دندان ها قبل از تأثیر آهن، در محیط پوسیدگی زای مصنوعی(artificial caries challenge) ، قرار گرفتند:گروه1 (ns): محیط نرمال سالین  (ns)(13 دندان). گروه2(ns-kh) : محیط نرمال سالین (ns)، قطره آهن خوارزمی  (kh)(20 دندان). گروه3(acc-kh) : محیط پوسیدگی زای مصنوعی، قطره آهن خوارزمی (20 دندان). گروه4 (ns-f-in-s): محیط نرمال سالین، قطره آهن fer-in-sol (20 دندان)، گروه5 (acc-f-in-s): محیط پوسیدگی زای مصنوعی، قطره آهن fer-in-sol (20 دندان). سپس تغییرات رنگ توسط یک نفر متخصص ترمیمی به صورت بصری، میزان جذب اتمیک با دستگاهicp (vista-pro, australia) و تغییرات ساختاری با دستگاه میکروسکوپ الکترونی (sem, philips, netherland)، مورد بررسی قرار گرفت. اطلاعات به دست آمده از میزان تغییر رنگ دندان ها با آزمون kruskal-wallis و مقایسه چندگانه توسط آزمون bonferroni type و اطلاعات به دست آمده از میزان جذب اتمیک آهن با آزمون oneway anova و مقایسه چندگانه توسط آزمون tukey hsd مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: تغییرات رنگ در دندان های گروه های 3 و 5 (acc-kh, acc-f-in-s) که درمحیط پوسیدگی زای مصنوعی قرار گرفته بودند بیشتر از دندان های سالم گروه های 2و 4 (ns-kh,ns-f-in-s) بود (001/0>p). همینطور در دندان هایی که در محیط acc قرار گرفته بودند، قطره آهن خوارزمی تغییر رنگ شدیدتری را نسبت به قطره آهن fer-in-sol ایجاد کرد (018/0=p). در بررسی جذب اتمیک آهن، سطوحی از دندان های گروه های 3و5، که درمحیط پوسیدگی زای مصنوعی بودند (acc-kh, acc-f-in-s)، آهن بیشتری را نسبت به سطوح سالم دندان های گروه های 2 و 4 (ns-kh, ns-f-in-s)، جذب کردند (001/0>p) و این مقدار برای قطره آهن خوارزمی بیشتر بود (001/0>p). در تصاویر sem، در دندان های سالم در بزرگنمایی کم، در سطح مینا پری کیماتا با الگویی منظم دیده شد. در گروه دندان هایی که در محیط پوسیدگی زای مصنوعی بوده اند، در بزرگنمایی کم، سطح مینا دارای ترک ها و شکستگی هایی بود که در گروه 3  (acc-kh) ترک ها بیشتر و عمیق تر بود.نتیجه گیری: قرارگیری در محیط پوسیدگی زای مصنوعی منجر به ایجاد افزایش جذب آهن و نیز تغییرات رنگ و ساختار مینای دندان های شیری گردید. این تغییرات پس از استفاده از قطره آهن خوارزمی بیشتر از قطره آهن fer-in-sol بود.